De gekromde handen, zichtbaar oud maar ook tijdloos, vingers houden met enige moeite een stift vast. Het witte vel papier onder de oude handen, wachten op de eerste pennenstreek. De oudere vrouw, eigenaar van de handen, bestudeerd hetgeen er om haar heen gebeurt . Aan een aantal tafels zitten mede kunstenaars en kunstenaressen, voorzien van het nodige materiaal om creatief te zijn.
De vingers krommen zich en de eerste lijnen zijn een feit. Nadenkend en met gefronste wenkbrauwen worden de lijnen meer en meer een patroon. Een heel intensief project geeft ouderen in het dagcentrum van Lyvore”de Plataan” een kunstzinnige middag.
Dementeren is het veranderend functioneren van de hersenen door verschillende oorzaken. Het is een proces dat meestal heel geleidelijk verloopt. Maar, soms ook heel snel.Wat bij mensen met dementie meestal direct opvalt is de desoriëntatie. Ze weten niet waar ze zijn, ze herkennen bekenden niet meer, ze weten niet wat voor tijd of dag het is. De verhalen uit het verleden kloppen niet meer helemaal; er zijn stukken weg.(Soms vullen ze, zonder het zelf te weten, de vergeten stukken op en maken er weer een compleet verhaal van (confabuleren)).
De Heer Lasseur, schuift aarzelend aan zijn desk. Zijn eerdere werk staat uitgestald. Uit zijn herinneringen komt steevast een boom en een beek, waterstroom, op papier.
Na zijn eerdere werk als “af”te beschouwen, wordt een nieuw groot vel papier voor hem neergezet. Deze keer is houtskool zijn gereedschap en ferm begint hij rechts-bovenin de contouren van een boom te schetsen. Gaandeweg komen er takken bij, wordt de stam dikker en na een uurtje intensief schetsen, zijn de wortels, verankerd in de denkbare grond, zichtbaar.
Achter de Heer Lasseur, vermaken twee dames op leeftijd zich samen uitstekend. De een is aan het borduren, terwijl de andere het borduurwerk voor gezien had gehouden en een poging doet “water”te schilderen.
Gea Boon en Arnold Kosten, de kunstzinnige begeleiders van deze groep van 8 dementerende ouderen, zijn trots op wat er gepresteerd wordt. Zij begeleiden de groep met het aanreiken van materialen, ideeën en werkmethodes. Maar alle gemaakte kunst, komt uit de herinneringen van de mensen zelf. “We sturen niet aan op het maken van een boom, zon of maan, huis of iets dergelijks” was de boodschap zoals ” Deborah”, begeleidster in de Plataan, verwoorde. “De mensen doen het helemaal zelf.”
Geattendeerd werd op mevrouw Bleijenveld 99 jaar oud, die er een soort productiebureau op nahield. Maar liefst 3 grote tekeningen per week maakte ze en zoals ze zelf zegt; ” Als mijn (overleden) man dit zag,- die was oud kunstenaar- zou hij helemaal van zijn stoel vallen”.
In ieder geval, was er van enig fanatisme wel sprake. Vanuit haar rolstoel en met wat moeite haar rechterarm gebruikend, maakte zij in een uurtje tijd een zeer creatief werkstuk. Dit door alleen het papier aan te stippen met diverse kleuren.
Blanke, kleine klompjes werden vakkundig voorzien van de benodigde versieringen, terwijl een andere dame, al hetgeen er om zich heen gebeurde geruime tijd in zich opnam. Het materiaal voor haar bleef onaangetast.
De kunstenares, waar dit verhaal mee begon, was nauwkeurig bezig met het aanbrengen van kleuren in haar schets. Soms heel even bijgestaan door de twee autodidacten Gea en Arnold.
Terwijl een seniore op luide toon meer verf wilde, werd er koffie en thee uitgedeeld. Deze laatste dame, die af en toe buiten verblijft i.v.m. het gebruik van nicotine houdende staafjes, is en was dermate geconcentreerd dat zij de hele middag bleef werken aan haar kunstwerk en niet taalde naar een sigaret.
Binnenkort, expliciet op 24 november, zal er in de Plataan een expositie te zien zijn van wat deze senioren uit hun fantasie of herinneringen hebben gecreëerd.
Een mooi initiatief vanuit Lyvore en verrassend tot welke uitbundige prestaties deze groep ouderen in staat zijn.
Verslag en foto impressie Karel van Rooy.
Door Gea Boon eerder gemaakte foto,s
Geef een reactie