Zaterdag 23 juni, In de activiteitenruimte, in Woonzorgcentrum “De Plataan” stonden koffie, thee en koekjes klaar voor de deelnemers aan de workshop “Groen doet goed”. Diverse bossen “wilde” bloemen sierden de tafels. Tien mensen deden mee aan de workshop. Redenen waarom mensen meededen aan de workshop, waren divers: van betrokken buurtbewoner tot aan teammanager, en van aanjager van KinderKookCafé tot aan activiteitenbegeleiders van St Pieters & Bloklands (locatie Vathorst).

Het programma

  • Groen workshop binnen en buiten.
  • Inspiratie en concrete voorbeelden van dementie vriendelijke tuinontwerp en groen activiteiten.
  • Koffie met lekkers en een fijne lunch!
  • Een interactieve workshop van mevr. Diny Stolvoort. Zij is een gepensioneerde gerontoloog met groene vingers en een haptonomieopleiding. In Boxtel is zij via burgerinitiatieven bezig met generatietuinen en tuinen met dementievriendelijk design.

Voorstellen gebeurde vooraf op de “ouderwetse, minst tijdrovende manier” , door handen schudden en met elkaar in gesprek te gaan.

Diny Stolvoort begon te vertellen wat zij zoal gezien had aan verschillen tussen mensen die veel binnen zitten en mensen die regelmatig buiten en in het groen komen. Ook hoe de zintuigelijk waarneming van mensen verandert naarmate ze/ we ouder worden. Bij mensen die dementerend zijn, wordt de zintuigelijke waarneming in het ene geval versterkt ten opzichten van “gewone” ouderen, terwijl in het andere geval de waarneming verzwakt.

Diny verteld over de oogproblemen waar mensen mee te maken kunnen krijgen en ze verduidelijkt dit met beelden. Bij het zien van de beelden wordt pas een klein beetje inleefbaar wat het voor de “slachtoffers” , betekend. Dan wordt ook duidelijk waarom dementerende vaak eerder schrikken, “gewoon” door gebrek aan zichtveld. Ook wordt duidelijk waarop nat zwart asfalt lijkt als er 30 % minder licht waargenomen wordt, namelijk op een sloot.

Gaandeweg de workshop wordt steeds duidelijker dat er meer met duidelijk kleurverschil gewerkt moet worden wanneer er sprake is van minder zicht. (Er valt nog een hoop te doen voor Amersfoort echt ruimbaan kan geven aan mensen met een beperking, en al helemaal aan hen die vermindert zicht hebben.)

Ook aan andere dingen die veranderen voor de mens met dementie – en de mensen in de omgeving daarvan – besteed Diny Stolvoort uitgebreid aandacht. Dementie heeft geen komplete standaard verschijning, al is het wel een gegeven dat dementerende allemaal teruggaan in de tijd. Voor mensen die de ziekte treft, helpt het dan als ze dingen uit hun jeugd terug zien in hun omgeving, waarbij te denken valt aan het “aap noot mies plankje”, de zinken teil, de oude koffiemolen of gewoon een simpele waslijn om het wasgoed aan op te hangen. Zo kunnen mensen toch mee blijven doen in hun eigen “ouderwetse” tempo.

Hoe het groen kan werken in de omgeving maakte Diny duidelijk aan de hand van een paar voorbeelden. Een groep knuffelkippen bij mensen met dementie leverde in eerste instantie een dode kip op. De man die de kip naar het hemelrijk had geholpen, had dat als jongeman vaak genoeg moeten doen als boer/poelier, en was zich dus van geen kwaad bewust.

Een ander liep steeds over de Jeu de Boulle baan en knipte daar alles op hand hoogte af, als jonge tuinman moest alles op die hoogte blijven….dus ook van geen kwaad bewust. Om reden van deze beide acties was de buurt eerst tegen de komst van een gezamelijke tuin. Inmiddels worden de beide dementerende “daders” door de buurt gevraagd om mee te doen met activiteiten èn is de gezamelijke tuin een feit.

Pauze tijd was er om even wat te drinken en de tuin in te kunnen gaan om even met “andere ogen” te beleven. Andere dingen vallen dan op, daar waar aan de ene kant meer duidelijk gemaakt moet worden in kleur of vorm  zien aan de andere kant de “Plataan-kippen” er ineens heel onduidelijk uit – want waar zit de kop en waar zit de staart bij dit bijzondere ras?

De verschillen zijn in de planten zeker wel heel duidelijk, verschil in de grote en – kleuren van de bloemen en planten. Zo is er de kleinbloemige paarse Lavendel en de grootbloemige gele Zonnebloem.

Binnen is het tijd om de bloemen op tafel te onderzoeken op geur en aaibaarheid. Door een van de deelnemers wordt opgemerkt dat wat zo’n aaibaar lijkend iets leek, dit toch heel stekelig en prikkerig aanvoelde. Zo bleek dus weer dat “schijn bedriegt”.

Wat voor gevoel wrijven met een steentje over de binnenkant van de arm te weeg brengt, kon uitgeprobeerd worden. Conclusie, het was verrassend anders dan men verwachte. De verwachting bleek: hard en koud, terwijl de ervaring werd: “zacht en rustgevend”.

“Groen doet goed”, was bij de Plataan al lang bekend net als de wetenschap dat groen verbindt en blij maakt maar…. er valt altijd bij te leren. Deze dag was er een om bij te leren. Alle informatie bood ook weer inspiratie al moest daarvoor wel eerst de inwendinge mens versterkt worden, tijd om met een lunch ideeën uitwisselend af te sluiten.

Verslag en foto’s: Nel Groenendijk