Er zijn van die dagen, die “lekker”beginnen. Zonnetje, weinig “notes”in een normaal drukke agenda. Geen boodschappen, gewoon relaxt de dag door, totdat je in gesprek raakt, gewoon toevallig.
Goedemorgen Buuf
Hallo Buum.
Een dagelijkse begroeting tussen twee overburen in een kleine straat in het Soesterkwartier. De gebruikte woorden duiden op een Joodse afkomst van de buurvrouw. We hebben de tijd en zij ontspannend leunend tegen een tuinafscheiding , terwijl ik de zijkant van mijn auto als steunpunt gebruik.
Zij: is bezig met een inventarisatie van de straatbewoners. Vanaf de eerste oplevering ( 1927) tot nu toe. Wie heeft waar en hoelang gewoond. Een ludiek onderzoek. Alhoewel we wel vaker praten over hobby en honden, is het altijd een oppervlakkig moment. Niet wat je noemt een diepgaande discussie.
Dat veranderd als de vragen over “vroeger”worden gesteld in het kader van haar straatonderzoek.
Het bombardement op het emplacement Amersfoort komt ter sprake, het Soesterkwartier werd behoorlijk getroffen, door de Engelsen die hun munitie afgooiden voor de terugvlucht over zee. Een inwoner van de straat, die in 1941 een advertentie zet in de lokale krant, dat goederen afgegeven aan de deur, bij “andere”bewoners, niet worden betaald. Mooi verhaal, later gestaafd met de bewuste advertentie.
Oorlog. Raakvlakken over toen en nu worden aangehaald. Wij beiden zijn van na de oorlog, maar ondervinden beiden daar toch enige invloed van, qua denken en doen. Zeker de Buuf, die van Joodse afkomst is.
Bijna peinzend en met de nodige aarzeling, wordt er ineens een andere wereld geopend. Een wereld die je van de”buuf” niet verwacht. Nee geen rancune of haat verhaal. Een – in – en – in triest, maar humoristisch gegeven tafereel ontwikkeld zich.
“Ken je de term “het joodse bruidsmeisje” vraagt ze ? . Ergens in mijn achterhoofd is een heel klein signaaltje waarneembaar. Oude meesters, Rijksmuseum, literatuur, films vliegen voorbij. Ik herken de aanhef maar niet de inhoud.
De “Buuf”verteld over het vinden van een lange brief na het overlijden van haar Opa. Het omschrijft de opbloeiende liefde tussen twee mensen die door hetgeen wij de 2e wereldoorlog noemen, werden gescheiden. Maar uiteindelijk elkaar weer vonden en trouwden. Waar > in Sobibor < in de wetenschap dat als je getrouwd was, je in de gaskamer werd vermoord. Het hele lange verhaal wordt verder omschreven vanuit de schoenmakerszaak van haar Opa en die werd overgenomen door haar vader. Het schriftelijke verhaal later lezend, speelt zich als een film af, in de schoenmakerswinkel.
De gsm oproep om koffie te zetten voor haar man, onderbreekt ons filosofische gesprek. “Ik stuur je het verhaal door”, roep ze nog en inderdaad, komt dat per mail binnen. Een verhaal uitgegeven in een groot aantal landen, w.o, Amerika.
Het verhaal is hier dan ook onderaan bijgevoegd.
Weer binnen, na de ontvangst en het twee keer lezen van het Joodse Bruidsmeisje, slaat de gedachten gang om.. Buiten het feit dat er vanuit het oorlogsverleden “vele”verhalen zijn, raakt mij deze geschreven versie van de vrolijke en gekleurde wijze, geschreven brief. Vragen borrelen op. Ik stel ze per mail . De in 1971 geboren “Buuf” krijgt voor het eerst na de 2e wereldoorlog weer een Joodse naam. Daarvoor, dus 26 jaar lang, werden Joodse namen niet gebruikt. Angst ? . Diepgewortelde ellende.
Op mijn vraag, of ik de tekst van de brief “het Joodse Bruidsmeisje”mag gebruiken voor een artikel op de wijkwebsite. Overleg met haar vader volgt. Het mag, mits de met humor geschreven “ trieste”geschiedenis, recht wordt gedaan.
Voor een 3e keer verdiep ik mij en het verhaal van de schoenmaker. Kort hierna wordt de wijk wakker gemaakt door berichtgeving over twee kinderen die worden uitgezet. Al 9 jaar hier, maar ja moeder kwam uit een “veilig”land. Ooit in een ver land getrouwd maar de kans gehad te vluchten voor narigheid daar. Met in haar achterhoofd, Nederland is een veilig en humaan land. Had ze een ander “stempel” gehad, was er een woning beschikbaar, cursussen, scholing enz.
Me nu voorstellend dat mijn kinderen over 25 jaar in een schoenmakerswinkel in Armenië een verhaal horen. Van Howick en Lily die hun toekomst ontnomen werd en “Statenloos”zijn gedeporteerd naar een voor hen onbekend land.
Er zijn van die dagen !
Zomaar een gesprek, leunend tegen je auto, kan grote gevolgen hebben. Maar wat mooi en goed dat je weet dat achter de mens een andere dimensie kan open gaan. Buuf bedankt voor dit geweldige verhaal, hoe triest het ook is afgelopen. De wijze van schrijven, getuigd van een groot incasseringsvermogen en de humor spuit er vanaf..
Hierbij gevoegd, het verhaal van het Joodse Bruidsmeisje uit de oorlogs jaren.
Geschiedenis of toekomst.
Het geeft je wel stof tot nadenken.
De Buum.
Bijgevoegd
Geef een reactie